Acil sağlık hizmetleri, sürekli güncellenen bilimsel verilerle gelişen bir alandır. Her gün sayısız insanın hayatını kurtarmaya çalışan Paramedikler için Cardio Pulmoner Resüsitasyon (CPR) uygulamaları hayati önem taşır. Avrupa Resüsitasyon Konseyi (ERC), 1988 yılında "Avrupa'da resüsitasyon standartlarını iyileştirerek ve Avrupa sağlık kuruluşlarının faaliyetlerini koordine ederek insan hayatını kurtarmak" amacıyla çok disiplinli ve çok meslekli bir bilimsel topluluk olarak kurulmuştur. Amerikan Kalp Derneği (AHA), 1924 yılında birçok kardiyologun bir araya gelerek resüsitasyonda sağ kalımı arttırmak amacıyla kurulmuştur. Her iki kuruluşta bu amaca ulaşmak için, kuruldukları yıldan bu yana kalp durması ve yaşamı tehdit eden acil durumların önlenmesi ve tedavisi için güncel, kanıta dayalı resüsitasyon kılavuzları yayınlanmakta ve 2000 yılından bu yana her beş yılda bir güncellenmektedir.
Resüsitasyona ilişkin bu kılavuzlar, sistematik veya kapsamlı incelemelerle sonuçlanan kapsamlı ve sistematik araştırma değerlendirmelerine dayanmaktadır. Bu incelemeler, Uluslararası Resüsitasyon İrtibat Komitesi (ILCOR) tarafından her yıl Tedavi Önerileriyle CPR Bilimi Konsensüsü (CoSTR) olarak yayınlanmaktadır. Bu yüksek kaliteli ve kanıta dayalı kılavuzlar, sağlık sistemlerinde resüsitasyonu organize etmek, sağlık çalışanlarına günlük klinik uygulamalarında rehberlik etmek için kullanılır. T.C. Sağlık Bakanlığımız ILCOR önerilerini ve ERC güncellemelerini takip etmektedir.
2025 yılında yayınlanan yeni CPR algoritmaları, hem yetişkin hem de pediatrik hastalarda uygulamaları daha etkin ve güvenli hâle getirmeyi amaçlamaktadır. Ancak bu uygulamalar sadece bilimsel doğruluk değil, aynı zamanda yasal ve mesleki çerçeve içinde uygulanmalıdır. Amerikan Kalp Derneği (AHA) ve Avrupa Resüsitasyon Konseyi (ERC) tarafından yayınlanan ve ILCOR tarafından onaylanan yeni CPR algoritmaları, hem yetişkin hem de pediatrik acil durumlarda müdahaleyi daha etkin, hızlı ve güvenli hâle getirmeyi hedeflemektedir. Gelin 2025 güncellemelerinde ki değişiklikleri mesleksel olarak inceleyelim.
Bilimsel Güncellemeler ve Temel Değişiklikler
2025 CPR güncellemeleri, önceki yıllara kıyasla marjinal değişiklerden ziyade bazı kritik noktaları ön plana çıkarmaktadır;
- daha doğru ventilasyon oranları ile optimize edilmiştir, solunum özel durumlarda önceliklenmiştir,
- kompresyonların hem derinlik hem de hız kriterlerinde, geri bildirimli cihazların kullanımı teşvik edilmektedir.
- Kardiyak arrestte ters çevrilmiş sıralama yerine, durum bazlı değerlendirme ve erken defibrilasyon vurgusu artırılmıştır.
- bazı elektriksel tedavilerde (Dar-Geniş QRS Taşikardiler) kafa karışıklığının önlenmesi ve Paramedik'lerin hızlı refleks göstermesi amaçlı dozlar standartlaştırılmıştır
- AED'ler için toplumun her kesiminin hem eğitim alması hem de ulaşabilir noktada olması konusunda öneriler bulunmaktadır.
Pediatrik Olgular için Öne Çıkan Güncellemeler
- İnfant olgularda yaş gruplarına göre güncellenmeler mevcut olup, tek ve 2 kurtarıcılı rehber sunulmuştur.
- kompresyonlarda 2 parmak yöntemi önerilmektedir.
- hava yolu tıkanıklarında magil pens veya direkt yabancı cismin alınması gibi öncelikler netleştirilmiştir.
SONUÇ
Acil Sağlık Hizmetlerinde bilimsel gelişmeler hayat kurtarma yeteneğimizi arttırmaktadır. 2025 CPR güncellemeleri, Paramedik'lerin hem yetişkin hem de pediatrik olgularda uygulamada standartlaşmayı güçlendirecektir. Güncellemeler karar verme süresini kısaltarak olgunun hayatta kalma şansını ve pediatrik olgularda uygulama hatalarını minimize ederek saha pratiğinin güvenliğini arttırır. Dernek olarak meslekleşmenin önemini bu güncellemelerle bir kere daha görüyor ve ülkemizdeki yasal mevzuatların uluslararası Paramedik platformlarına eş değer olması için çalışıyoruz. PARMED olarak tüm üyelerimizi ve meslektaşlarımızı güncellemeri öğrenmeye ve eğitimlerimize katılarak kendilerini geliştirmeye davet ediyoruz. Çünkü her doğru müdahale bir hayat demektir.